Traumatische bevallingen

De meeste aanstaande moeders zien het al helemaal voor zich: na een probleemloze bevalling lekker genieten van de baby en de kraamtijd. Maar voor sommige moeders loopt de bevalling anders dan verwacht of gehoopt. De baby moet gehaald worden via een keizersnee of met de vacuümpomp. Of de baby ligt na de geboorte niet thuis in het nieuwe wiegje, maar in een couveuse in het ziekenhuis. De kersverse moeder kan daardoor de bevalling als traumatisch ervaren en zelfs ernstige psychische klachten krijgen. Als kraamverzorgende kom je het vast weleens tegen: een moeder van wie de bevalling niet goed verliep of die helemaal niet lekker in haar vel zit. Hoe vaak komt dit voor? En wat is PTSS precies?

Van alle bevallingen blijkt 10 tot 20 procent traumatisch te zijn voor de moeder. “Dit percentage is gebaseerd op veel internationale
onderzoeken”, legt Claire uit in het Vakblad Kraamzorg van maart 2018. Claire Stramrood is gynaecoloog in opleiding in de Gelre ziekenhuizen in Apeldoorn en onderzoeker aan de Childbirth and Psychotrauma Research (CAPTURE) Group (Amsterdam).“De gevolgen van een traumatische bevalling kunnen groot zijn. Ongeveer 1 tot 3 procent van alle vrouwen krijgt een posttraumatische stressstoornis (PTSS) na de bevalling.” Als een moeder door de bevalling PTSS ontwikkelt, kan dat invloed hebben op latere keuzes van de moeder, bijvoorbeeld omdat ze niet meer durft te bevallen. “Anderen krijgen relatieproblemen, omdat de partner zich niet bewust is van de problemen of er op een andere manier naar kijkt. Ook zien we dat vrouwen met PTSS minder vaak en minder lang borstvoeding geven.”

PTSS: WAT IS HET PRECIES?
Sommige vrouwen ontwikkelen na een bevalling een posttraumatische nstressstoornis (PTSS). De symptomen hiervan zijn:

HERBELEVINGEN VAN HET TRAUMA
Herbelevingen zijn levendige herinneringen aan het trauma, bijna alsof iemand het opnieuw meemaakt. Meestal gebeurt dit naar aanleiding van een gebeurtenis in het dagelijks leven die aan het trauma doet denken.

VERMIJDEN VAN PRIKKELS DIE BIJ HET TRAUMA HOREN
De vrouw vermijdt bewust of onbewust situaties, prikkels, plaatsen, gespreksonderwerpen, voorwerpen, gedachten en gevoelens die (mogelijk) aan het trauma doen herinneren.

NEGATIEVE GEDACHTEN EN STEMMING
Dit kan zich uiten in schuldgevoelens tegenover de baby, weinig zelfvertrouwen en/of wantrouwen van anderen, moeite om te genieten van dingen die iemand eerder wel leuk vond, ervaren van angst, boosheid of schaamte.

VERHOOGDE PRIKKELBAARHEID
De pas bevallen moeder is bijvoorbeeld snel geïrriteerd, heeft concentratie- en slaapproblemen en/of schrikt snel.

Bronnen: Vakblad Kraamzorg 1, 2018 en traumatischebevalling.nl/ptss-na-de-bevalling